Φερδινάνδος Μαγγελάνος - Ferdinand Magellan (1480-1521)

Στα πορτογαλικά αναφέρεται ως Fernao De Magalhaes και στα ισπανικά ως Hernando de Magallanes. Ανακάλυψε ως πρώτος Ευρωπαίος το ομώνυμο πέρασμα μεταξύ Ατλαντικού και Ειρηνικού ωκεανού, νότια της Αργεντινής και πραγματοποίησε τον πρώτο περίπλου της γης.
Ο Πορτογάλος με νορμανδική καταγωγή Μαγγελάνος, εργάστηκε σε μικρή ηλικία αρχικά ως κλητήρας στα ανάκτορα. Το 1505 ταξίδεψε στις Ινδίες, όπου πήρε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις του αποικοκρατικού στρατού. Το 1506 βρισκόταν στη Μοζαμβίκη και το 1511 ταξίδεψε στη χερσόνησο της Μαλαισίας, όπου έζησε διάφορες περιπέτειες με τους ιθαγενείς, με τους οποίους έκανε εμπόριο μπαχαρικών. Το 1512 επέστρεψε ο Μαγγελάνος στην Πορτογαλία και πολέμησε στο Μαρόκο, όπου τραυματίστηκε και έκτοτε είχε μια ελαφρά αναπηρία. Λόγω δυσαρέσκειας με τις αποδοχές του μετακόμισε το 1517 στην Ισπανία.
Εκεί πρότεινε ο Μαγγελάνος στο μετέπειτα βασιλιά Κάρολο Ε' να χρηματοδοτήσει μία θαλασσοπορεία για αναζήτηση περάσματος μεταξύ των δύο ωκεανών. Η πεποίθηση ότι πρέπει να υπάρχει ένα τέτοιο πέρασμα στηριζόταν σε φανταστικούς χάρτες που διέθεταν «κρυφά» διάφοροι απατεώνες.
Επειδή οι Ισπανοί είχαν σημαντικούς πολιτικούς και εμπορικούς λόγους να έχουν μία σύντομη επικοινωνία με την περιοχή της Μαλαισίας, ενέκριναν την πρόταση και διέθεσαν πέντε εξοπλισμένα πλοία, με τα οποία ξεκίνησε ο θαλασσοπόρος το 1519. Έτσι έγινε ο Μαγγελάνος ο δεύτερος μετά τον Κολόμβο μεγάλος θαλασσοπόρος, τον οποίο «έχασαν» οι Πορτογάλοι και αξιοποίησαν οι Ισπανοί για τις εξερευνήσεις των θαλασσών. Είναι ευεξήγητο λοιπόν γιατί, μέχρι τη στιγμή της εκκινήσεως, έπρεπε το πλήρωμα του Μαγγελάνου να αντιμετωπίσει διάφορες δολιοφθορές στα πλοία που προκαλούσαν πράκτορες της Πορτογαλίας.

Τον Ιανουάριο 1520 έφτασε η νηοπομπή στην εκβολή του ποταμού Ρίο ντε λα Πλάτα (σήμερα Αργεντινή - Ουρουγουάη). Ο Μαγγελάνος θεώρησε το βαθύ κόλπο ως πέρασμα προς τον Ειρηνικό και ταξίδεψε μέχρι μέσα στον ποταμό. Η απογοήτευση από την αποτυχία οδήγησε τους Ισπανούς ναυτικούς σε στάση, εναντίον των οποίων παρατάχθηκαν οι Πορτογάλοι και οι Ιταλοί. Η τάξη αποκαταστάθηκε με εκτελέσεις των κυριότερων στασιαστών. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους έφτασε ο Μαγγελάνος στο κατάλληλο σημείο, το οποίο πέρασαν τα πλοία με μεγάλη δυσκολία, λόγω των υφάλων και των μικρών νησιών που υπάρχουν εκεί. Εξ αιτίας της ήρεμης θάλασσας που συνάντησε η νηοπομπή στο νότιο Ειρηνικό ονομάστηκε αυτός «mar pacifico».

Το Μάρτιο 1521 έφτασε η νηοπομπή στις Μαριάννες νήσους, τις οποίες ο Μαγγελάνος ονόμασε «νήσους των κλεφτών», επειδή οι ιθαγενείς επέδραμαν στα πλοία του και τα λήστεψαν. Λίγο μετά έφτασε ο μεγάλος θαλασσοπόρος με τη συνοδεία του στις σημερινές Φιλιππίνες νήσους, όπου σκοτώθηκε στην προσπάθειά του να συμφιλιώσει δύο εχθρικές φυλές ιθαγενών. Οι λεπτομέρειες γι' αυτό το (τελευταίο) ταξίδι τού Μαγγελάνου δημοσιεύτηκαν περίπου 300 χρόνια αργότερα, όταν ανακαλύφθηκε το ημερολόγιο πλοίου που κρατούσε ένας τιμονιέρης

Αρχείο Αρθρων-Νέων-Εκθεσεων  
© FOTO ART MAGAZINE