ΚΥΑΝΟΤΥΠΙΑ - CYANOTYPE

Η κυανοτυπία ανακαλύφθηκε το 1841 από τον John Herschel στην Αγγλία, που καθόλου τυχαία, εκείνη την εποχή, μαζί με τη Γαλλία, βρισκόταν στην πρωτοπορία των σχετικών ερευνών και εφευρέσεων.

Η Κυανοτυπία ανήκει στην κατηγορία των μονόχρωμων τεχνικών, στην κυανοτυπία παίρνουμε μπλε είδωλο σε λευκό χαρτί (εδώ οφείλεται και το όνομα που δόθηκε από τους ξένους, βασισμένο στην ελληνική λέξη ‘κυανό').
Χρησιμοποιείται ακόμα και μέχρι σήμερα και είναι γνωστή σαν blue-print

Η κυανοτυπία βασίζεται στην αναγωγή αλάτων σιδήρου. Με την επίδραση της UV ακτινοβολίας ο σιδηροκυανιούχος σίδηρος αντιδρά, σκληραίνει και αποκτά αυτό το χαρακτηριστικό κυανό χρώμα, που όπως είπαμε δίνει και το όνομά του στη μέθοδο.

Photo © by Anna Atkins

Το πρώτο καιρό το χαρτί εμποτιζόταν με άλατα σιδήρου και έπειτα γινόταν εκτύπωση εξ επαφής .
Μετά πλενόταν με νερό και η εικόνα εμφανιζόταν λευκή σε ένα βαθύ μπλε φόντο.
Απαιτούνταν μεγάλος χρόνος έκθεσης αλλά το πλεονέκτημα ήταν πως τα χημικά ήταν ευαίσθητα κυρίως στην υπεριώδη ακτινοβολία , όλη η διαδικασία μπορεί να γίνει στο φως και δεν χρειάζεται σκοτεινός θάλαμος.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, είχαμε ευρεία χρήση της μεθόδου. Στο δεύτερο μισό του, παρά το γεγονός ότι η μέθοδος είχε σχεδόν εξαφανιστεί, όλο και βλέπουμε κάποιους δημιουργούς να τη χρησιμοποιούν στην εναγώνια αναζήτηση αυτού του κάτι ξεχωριστού στην αισθητική φόρμα που προσέφερε η κυανοτυπία. Κατασκεύαζαν μόνοι τη φωτοευαίσθητη επιφάνεια (με απλά, φτηνά υλικά του εμπορίου), πάνω σε χαρτί υφής, ξύλο ή ύφασμα (ανεξαρτησία από την ομογενοποίηση της έκφρασης που επιβάλουν οι πολυεθνικές του χώρου), με μια ενδιαφέρουσα και δημιουργική διαδικασία προετοιμασίας και εκτύπωσης χωρίς εξοπλισμούς (σε φωτεινό περιβάλον και με τη βοήθεια του ήλιου), για ένα ξεχωριστό και άρτιο αισθητικά φωτογραφικό αποτέλεσμα.

Ένας από τους φωτογραφους που ασχοληθηκε με την κυανοτυπια ηταν η ANNA ATKINS (1799-1871) με τιτλο "British Algae:Cyanotype Impressions"

Γ.Φ.